Artist Insights met Eirik Gjerdevik
De rol van de Eb-tuba in een band, plus hints en tips voor het oefenen
Hallo medetubablazers!
Ik hoop dat u wat mogelijkheden hebt gevonden om te oefenen in deze moeilijke tijden. In deze clinic wil ik dat u denkt aan het effect dat uw spel op uw band heeft.
Als u op maar één tuba speelt, probeer dan misschien ook een andere tuba te pakken te krijgen. Idealiter hebt u één 'groot' instrument nodig – een Cc of een Bb – en een kleiner – een F of Eb. Persoonlijk doe ik mijn opwarmingen en dagelijkse oefeningen altijd op de grote tuba, omdat dit het moeilijkste instrument is en het meest van de blazer vergt. Probeer de TotalEnergy-app voor muziek oefenen en richt u op de klank en de aanzet in het midden en laag. Mijn uitdaging voor u is om twee verschillende ‘persoonlijkheden’ op de tuba te ontwikkelen.
1) Grote tuba. Stevig geluid, zwaar en wees een goede teamspeler.
2) Kleine tuba. Wees een solist, speel met veel schoonheid en duidelijke leiding.
En onthoud, het zijn uw hersenen die de dirigent nodig heeft, niet uw tuba.
Waarom verschillende tuba’s gebruiken in zowel koper- als blaasorkesten?
De belangrijkste rol voor de tubasectie is om een solide basis te leggen voor de band. De grote Bb-tuba’s produceren de donkere, rijke klank, maar het is vaak moeilijk om details zoals de stemming en de aanzet van de noten te onderscheiden. In de juiste handen maken de kleinere Eb-tuba’s het een stuk duidelijker.
In de Britse brassbandstijl vallen componisten als Ball, Sparke, Gregson en Wilby op vanwege de manier waarop zij gebruikmaken van de twee verschillende tuba’s. Meestal gebruiken zij de Bb-tuba als basisgeluid en de Eb een octaaf hoger om de baslijn duidelijk te benadrukken. Wanneer dezelfde componisten voor blaasorkest schrijven, wordt het hogere octaaf vaak uitgesloten.
Als amateur speelde ik op het hoogste niveau in brassbands, maar als beroepsblazer heb ik vooral in blaasorkesten gespeeld. En ik heb er altijd naar gestreefd om de 'brassbandversie' te maken van de tubapartij in blaasorkeststukken zoals 'Resurgam', 'The year of the Dragon' en 'Montage' onder andere. Waarom? Omdat het helderder en krachtiger klinkt.
Het karakter van verschillende tuba’s – dit is wat ze in de band denken.
F-tuba – Een geweldig solo-instrument, maar mist kracht in het midden en laag. Wat lastig met de intonatie in een band – geweldig in een symfonieorkest.
Eb-tuba – Uiterst veelzijdig met een goede klank in het hele bereik. Zeer flexibel in toon en aanzet.
Cc-tuba – Een geweldige tuba als u maar met een of twee blazers bent. Een massief geluid in de juiste handen.
Bb-tuba – Een echte bastuba – donker en zwaar. De enige nadelen zijn het gebrek aan helderheid in de aanzet en in het hoog.
De verschillende rollen van de grote en de kleine tuba
De grote tuba’s (Cc en Bb) moeten een groots, vet geluid maken en rijk en vol klinken. De kleine tuba’s (F, maar vooral Eb) moeten zich concentreren op het brengen van elegantie en vloeiendheid in de groep, in plaats van te proberen een groots geluid te maken.
Persoonlijke mindsets voor het bespelen van de verschillende tuba’s
Als dirigent, zoek ik altijd naar verschillende persoonlijkheden in de tubagroep.
1. De Eb-tuba (vooral in een brassband) moet qua toon en persoonlijkheid net zo’n solist zijn als de solo-eufonium.
2. De Eb-tuba moet de sonische schakel zijn naar de grotere tuba’s (Bb).
3. Voor mij zijn de Bb-tuba’s het beste voor de laagste partijen.
4. Nogmaals, de Bb is de schakel tussen de hogere en de lagere tuba’s.
Maar het is bovenal een groepsinspanning. Allen voor één en één voor allen! En hoe beoordeel ik een tubasectie? Geluid, geluid, geluid!
Concentreer u op het geluid als u oefent
Als u met uw band speelt, let dan op hoe uw geluid en aanzet de rest van de band beïnvloedt. Als u u verveelt bij het spelen van tubapartijen, hebt u waarschijnlijk nog niet de kracht ontdekt die de tuba/baslijn in een ensemble heeft.
Probeer uw lichaam te ontspannen wanneer u lange noten speelt. Neem veel lucht in en laat het dan rustig door het instrument vloeien. Probeer ook verschillende klinkers te gebruiken bij het uitademen, bijvoorbeeld een grote O en een dunne E. Gebruik een stemapparaat en controleer uw stemming als u anders speelt.
En maak oefenen leuk. Gewoon geluid maken met een tuba moet het leukste zijn wat u doet.
Eirik Gjerdevik
Eirik Gjerdevik is musicus, solist, dirigent en een vermaard blazer in de wereld van de Noorse bandmuziek.
Eirik is een vast lid van The Armed Forces’ Band West sinds 1996. Als solist trad hij op in Noorwegen, Denemarken (Faeröer Eilanden), Roemenië, Zwitserland, Engeland, Bulgarije en Australië, en hij heeft een aantal composities voor tuba geschreven en in première gebracht.